Zarówno udzielenie zamówienia dodatkowego, jak i uzupełniającego, następuje w trybie z wolnej ręki. Istnieją jednak między nimi istotne różnice. Przede wszystkim, aby udzielić zamówienia uzupełniającego, zamawiający musi taką możliwość przewidzieć już w specyfikacji istotnych warunków zamówienia podstawowego. Tymczasem udzielenie zamówienia dodatkowego zgodnie z art. 67 ust. 1 pkt 5 Prawa zamówień publicznych jest możliwe, jeśli usługi lub roboty budowlane nim objęte są niezbędne do prawidłowego wykonania zamówienia podstawowego na skutek sytuacji niemożliwej wcześniej do przewidzenia, jeżeli: z przyczyn technicznych lub gospodarczych oddzielenie zamówienia dodatkowego od zamówienia podstawowego wymagałoby poniesienia niewspółmiernie wysokich kosztów lub wykonanie zamówienia podstawowego jest uzależnione od wykonania zamówienia dodatkowego. Ponadto wartość zamówienia dodatkowego nie może przekraczać 50 % wartości zamówienia. Zamówienia dodatkowego można udzielić tylko dotychczasowemu wykonawcy. Z kolei możliwość udzielenia zamówień uzupełniających zamawiający musi przewidzieć już w specyfikacji istotnych warunków zamówienia podstawowego. W przeciwieństwie do zamówień dodatkowych, przy zamówieniach uzupełniających wymagane jest, aby zamówienie podstawowe było udzielone w trybie przetargu ograniczonego lub nieograniczonego – wobec tego w przypadku trybów negocjacyjnych nie można udzielić zamówień uzupełniających. Istotne jest także to, że zamówienia uzupełniające muszą zaliczać się do tego samego rodzaju co podstawowe (czyli taki sam rodzaj robót lub usług). W przypadku usług oraz robót budowlanych można udzielić zamówienia uzupełniającego w okresie 3 lat od udzielenia zamówienia podstawowego, przy czym nie może ono stanowić więcej niż 50 % wartości zamówienia podstawowego. Z kolei w przypadku dostaw zamówienia uzupełniającego można także udzielić w okresie 3 lat od udzielenia zamówienia podstawowego, przy czym nie może ono stanowić więcej niż 20 % wartości zamówienia podstawowego. Takie zamówienia musi polegać na rozszerzeniu dostawy i jest dopuszczalne, o ile zmiana wykonawcy powodowałaby konieczność nabywania rzeczy o innych parametrach technicznych, co powodowałoby niekompatybilność techniczną lub nieproporcjonalnie duże trudności techniczne w użytkowaniu i dozorze.